1.15 Ano ang balangkas ng Lumang Tipan?
Ang Katolikong Lumang Tipan ay binubuo ng 46 na aklat. Ang unang 5 aklat – Genesis, Exodo, Levitico, Mga Bilang, at Deuteronomio – ay tinawag na Pentateuch (ang salitang Griyego para sa “5 pergamino”).
Ang Pentateuch ay sinusundan ng makasaysayang mga aklat kung saan nakalahad ang kasaysayan ng mga sambayanan ng Israel [>1.24], at ang mga makahulang aklat kung saan ang mga propeta ay nagbababala laban sa kasalanan at nagpapahayag sa pagdating ng Mesiyas (Hesus) [>1.26]. Panghuli, may mga aklat ng karunungan. Ito ang mga koleksyon ng mga sagot sa pangkalahatang mga katanungan tungkol sa buhay na itinanong ng mga mananampalataya. Kung ano ang tinatawag nating Lumang Tipan, tinatawag ito ng mga Hudyo na Tanakh [>1.16].
Ano ang kahalagahan ng Matandang Tipan para sa mga Kristiyano?
Sa → Matandang Tipan, ipinakita ng Diyos ang Kanyang sarili bilang tagapaglikha at tagapanustos ng daigdig, at bilang tagagabay at tagapagturo ng tao. Pati ang mga aklat ng Matandang Tipan ay salita ng Diyos at Banal na Kasulatan. Hindi maiintindihan si Jesus kung wala ang Matandang Tipan.
Nagsimula sa → Matandang Tipan ang isang dakilang kasaysayan sa pag-aaral ng pananampalataya, na sa → Bagong Tipan ay magiging isang mapagpasyang punto, na maabot ang kanyang layunin sa katapusan ng mundo at sa muling pagbabalik ni Kristo. Ipinapakita nito na ang Matandang Tipan ay higit pa sa isang pasimula lamang para sa Bagong Tipan. Ang mga utos at mga propesiya para sa mga tao ng Matandang Tipan at ang mga pangako na nakapaloob rito para sa lahat ng tao ay hindi kailanman binawi. Sa mga aklat ng Matandang Tipan ay makikita ang isang hindi mapapalitang kayamanan ng mga dasalin at karunungan, lalo na ang Mga Salmo na nabibilang sa pang-araw-araw na panalangin ng Simbahan. [Youcat 17]
"Ang Bagong Tipan ay nakatago sa Luma at ang Lumang ay nahayag sa Bago", [138] gaya ng pagkilala ni Saint Augustine. Mahalaga, samakatuwid, na sa parehong pastoral at pang-akademikong mga setting ang malapit na ugnayan sa pagitan ng dalawang Tipan ay malinaw na mailalabas, alinsunod sa dikta ni Saint Gregory the Great na "kung ano ang ipinangako ng Lumang Tipan, ang Bagong Tipan ay nakita; kung ano ang inihayag ng dating sa isang nakatagong paraan, ang huli ay lantarang ipinahayag bilang kasalukuyan. Samakatuwid ang Lumang Tipan ay isang propesiya ng Bagong Tipan, at ang pinakamahusay na komentaryo sa Lumang Tipan ay ang Bagong Tipan ”. [Pope Benedict XVI, Verbum Domini, n. 41]
