6.22 Zijn staat en Kerk niet gescheiden? Waarom mengt de Kerk zich in dan politieke discussies? Kan een priester me zeggen wat ik moet stemmen? Mag ik het oneens zijn met de regering?
Staat en Kerk hebben allebei hun eigen verantwoordelijkheden. Dat de Kerk, die volgt wat Jezus geleerd heeft, overal een mening over heeft, komt niet door bemoeizucht, maar door een oprechte zorg voor het huidige en toekomstige welzijn van allen! De aarde zoals we haar kennen zal op een dag aan haar einde komen en daarmee ook de macht van de staat. God zal tot in eeuwigheid regeren.
Kerkleiders kunnen je helpen met je geweten keuzes te maken, maar kunnen je niet zeggen op wie je moet stemmen. Je hebt de plicht om je ‘geweten te vormen’: jezelf zo voor te bereiden dat je de beste keuze maakt op wie te stemmen. Je bent vrij in het hebben van je eigen mening en je mag het oneens zijn met de regering. Je moet wel alle wetten en regels opvolgen, tenzij die ingaan tegen fundamentele christelijke principes.
Wat is de verhouding tussen persoon en samenleving?
Beginsel, subject en doel van alle sociale instellingen is en moet zijn: de menselijke persoon. Sommige samenlevingsvormen, zoals het gezin en de burgerlijke samenleving, zijn voor de menselijke persoon noodzakelijk. Nuttig zijn ook andere verenigingen, zowel binnen de politieke gemeenschappen als op internationaal niveau, met eerbiediging van het beginsel van de subsidiariteit [CCKK 402].
Wat vraagt authentiek menselijk samenleven nog meer?
Zij vraagt de rechtvaardigheid en de juiste hiërarchie van waarden te eerbiedigen, evenals de materiële en instinctieve dimensies onder te ordenen aan de innerlijke en geestelijke dimensies. Vooral daar, waar de zonde het sociale klimaat bederft, moet men een beroep doen op de bekering van de harten en op de genade van God, om sociale veranderingen te verkrijgen, die werkelijk ten dienste staan van iedere persoon en van heel de persoon. De liefde, die eist dat de rechtvaardigheid wordt beoefend en die daartoe in staat stelt, is het grootste sociale gebod [CCKK 404].
Waarop is het gezag in de samenleving gebaseerd?
Iedere menselijke gemeenschap heeft een wettig gezag nodig, dat de orde waarborgt en bijdraagt aan de verwezenlijking van het algemeen welzijn. Een dergelijk gezag vindt haar eigen fundament in de menselijke natuur, omdat het beantwoordt aan de door God vastgestelde orde [CCKK 405].
De centrale opdracht van de politiek is het rechtvaardig ordenen van de maatschappij en de staat… Fundamenteel voor het christendom is… de scheiding tussen Kerk en staat… De staat mag geen godsdienst voorschrijven, maar moet zorgen voor vrijheid en vrede onder de aanhangers van verschillende godsdiensten. De Kerk is onafhankelijk als maatschappelijke uitdrukking van het christelijk geloof en leeft, vanuit haar geloof, in een vorm van gemeenschap die door de staat moet worden aanvaard. Het zijn twee verschillende terreinen die toch ook met elkaar te maken hebben… Een rechtvaardige samenleving kan niet het werk van de Kerk zijn, maar moet door de politiek tot stand worden gebracht. Het is wel de taak van de Kerk om zich in te spannen voor meer rechtvaardigheid, door verstand en wil open te stellen voor wat nodig is om het goede te bereiken [Paus Benedictus XVI, Deus Caritas Est, 28].