M.10 Veroorzaakt religie oorlogen? Hoe zit het met religieus terrorisme?
De Encyclopaedia of Wars zegt dat religie voor minder dan 7% van alle oorlogen de primaire oorzaak was. Toch zijn er te veel voorbeelden van religieus geweld in onze wereld, ook door christenen. Dit is echter niet de Wil van God. Conflicten en oorlog zijn altijd het resultaat van menselijke zonde en het egoïsme van individuen of groepen. Wie predikt dat God geweld of oorlog wil heeft het helemaal mis!
Jezus is niet alleen tegen elke vorm van oorlog, hij leerde ons zelfs onze vijanden lief te hebben. De officiële leer van de Kerk wil bijdragen aan vrede, op welke manier dan ook. Oorlog is niet altijd onvermijdelijk; het is altijd een nederlaag voor de mensheid.
Wat moet er gedaan worden om oorlog te voorkomen?
Vanwege het kwaad en het onrecht dat alle oorlog met zich meebrengt, moeten we alles doen wat redelijkerwijs mogelijk is om het te vermijden. In het bijzonder is het belangrijk om de accumulatie en verkoop van wapens die niet door de legitieme autoriteiten worden gereguleerd, alle vormen van economisch en sociaal onrecht, etnische en religieuze discriminatie, afgunst, wantrouwen, trots en de geest van wraak te vermijden. Alles wat wordt gedaan om deze en andere aandoeningen te overwinnen, draagt bij tot het opbouwen van vrede en het vermijden van oorlog [CCKK 486].
Wat is het gevaar van moderne wapens?
“Elke oorlogsdaad gericht op de willekeurige vernietiging van hele steden of uitgestrekte gebieden met hun inwoners is een misdaad tegen God en de mens, die een krachtige en ondubbelzinnige veroordeling verdient” (Gaudium et Spes 80). Een gevaar van moderne oorlogvoering is dat het de mogelijkheid biedt aan diegenen die moderne wetenschappelijke wapenen bezitten, met name nucleaire, biologische of chemische wapens, om dergelijke misdaden te plegen [CKK 2314].
Wat heeft de Kerk te zeggen over de wapenwedloop?
De accumulatie van wapens lijkt velen een paradoxaal geschikte manier om potentiële tegenstanders van oorlog af te schrikken. Ze zien het als het meest effectieve middel om vrede tussen naties te waarborgen. Deze methode van afschrikking leidt tot een sterk moreel voorbehoud. De wapenwedloop zorgt niet voor vrede. Verre van het elimineren van de oorzaken van oorlog, bestaat het risico deze te verergeren. Het uitgeven van enorme bedragen om steeds nieuwe soorten wapens te produceren, belemmert de inspanningen om behoeftige bevolkingsgroepen te helpen; het belemmert de ontwikkeling van mensen. Overbewapening vermenigvuldigt redenen voor conflict en verhoogt het gevaar van escalatie [CKK 2315]. “De wapenwedloop is één van de grootste vloeken op het menselijk ras en de schade die het de armen toebrengt is meer dan kan worden verdragen” (Gaudium et Spes 81) [CKK 2329].
“Christenen hebben vaak het evangelie ontkend. Toegevend aan een mentaliteit van macht, hebben ze de rechten van etnische groepen en volkeren geschonden en minachting getoond voor hun culturen en religieuze tradities: wees geduldig en barmhartig jegens ons, en schenk ons uw vergeving!” [Paus Johannes Paulus II, Gebed om vergeving, 12 maart 2000].
“Nee tegen oorlog! Oorlog is niet altijd onvermijdelijk. Het is altijd een nederlaag voor de mensheid. Internationaal recht, eerlijke dialoog, solidariteit tussen staten, de nobele uitoefening van diplomatie zijn methoden die mensen en naties waardig zijn in het oplossen van hun verschillen. Ik zeg dit als ik denk aan degenen die nog steeds vertrouwen op kernwapens en aan de te talrijke conflicten die onze broeders en zusters in de mensheid blijven gijzelen” [Paus Johannes Paulus II, Tot het diplomatieke korps, 13 januari 2003].
“Nooit meer oorlog!” Nee, nooit meer oorlog, die de levens van onschuldige mensen vernietigt, die leert hoe te doden, zelfs de levens van degenen die moorden verwoesten en een spoor van wrok en haat achterlaat, waardoor het des te moeilijker wordt om een rechtvaardige oplossing voor de problemen te vinden die de oorlog hebben veroorzaakt” [Paus Johannes Paulus II, Centesimus Annus, 52].